Odkrycia archeologiczne i osiągnięcia starożytnych cywilizacji - Egipt

Odkrycia archeologiczne w Egipcie

  Jedna z najstarszych i najbardziej znanych cywilizacji świata starożytnego - wysoko rozwinięta cywilizacja egipska, położona w północno-wschodniej Afryce w dolinie i delcie Nilu (z oazami Pustyni Libijskiej włącznie).
  Spośród wielu odkryć archeologicznych Czarnej Ziemii (z egip. Kemet), można wyróżnić między innymi odkrycie pisma i kalendarzu egipskiego.              

 Pismo Egipskie pismo hieroglificzne (które łączyło piktogramy, ideogramy i fonogramy, obok pisma klinowego, uważane jest za najstarsze na świecie. Odczytanie pisma hieroglificznego w XIX wieku przez Jean-François Champolliona możliwe było dzięki tzw. Kamieniowi z Rosetty - płyta została odkryta podczas robót fortyfikacyjnych w średniowiecznej twierdzy (nazwanej przez Francuzów Fort Julien) w egipskim porcie Rosette 15 lipca 1799 przez kapitana Pierre'a-François Boucharda w trakcie wyprawy Napoleona do Egiptu. Płyta stanowiła element starego muru twierdzy, remontowanego przez żołnierzy francuskich w oczekiwaniu na spodziewany atak turecki na zachodnią część Delty. W przeciwieństwie do pisma klinowego, hieroglify wykorzystywane były do zapisu tylko jednego języka (staroegipski), przechodzącego na przestrzeni tysiącleci, podobnie jak sam zapis, znaczną ewolucję. Jego pierwsze, najprostsze przedstawienia datowane są na okres kultury archeologicznej Nagada (okres predynastyczny).  
  Na okres Nowego Państwa datuje się znaleziska, wskazujące na powstanie nowej formy zapisu, zwanej hieratyczną. Było to pismo powstałe w wyniku rozwoju i rozpowszechnienia praktyk pisarskich. Wyewoluowało z pisma hieroglificznego, nie wypierając go jednak. Służyło do codziennego użytku w świątyniach, administracji i dyplomacji. Hieratyką zapisywano również większość tekstów literackich do III wieku p.n.e. 

   Ok. VII wieku p.n.e. pojawiła się nowa odmiana pisma egipskiego, zwana demotyczną. Wiele znaków nie przypominało już swoich hieroglificznych pierwowzorów, jednak zasada pozostawała ta sama. Pismo egipskie pozostawało pismem wyrazowym
   Ostatnią fazą rozwoju zapisu języka staroegipskiego był język koptyjski. Powstały w okresie wczesnego chrześcijaństwa egipskiego, oparty był już jednak o alfabet grecki, z kilkoma zapożyczeniami z form wcześniejszych, używanych do zapisu głosek nie występujących w grece.

Kalendarz egipski

Kolejnym ważnym odkryciem jest urzędowy kalendarz obowiązujący w starożytnym Egipcie, stanowiący kombinację kalendarza księżycowo-słonecznego i agrarnego, opartego na cyklu wylewów Nilu. Jego powstanie datuje się na okres około 3000 r.p.n.e.
Najstarszy kalendarz egipski był prawdopodobnie kalendarzem księżycowym, na co wskazuje sam podział roku na 12 równych miesięcy. Egipcjanie z czasem jednak odeszli od liczenia czasu za pomocą księżyca. Przypuszcza się, że przyczyną tego przewrotu – zasadniczego dla historii liczenia czasu, był fakt regularnego przyboru wody na Nilu, który wylewając obficie w połowie lipca i zalewając znaczną część doliny rzeki, zapewniał funkcjonowanie rolniczej gospodarki. Uzależniony od rytmu przyrody i prac rolnych kalendarz dzielił się na 3 pory po 4 miesiące każda.

• achet - porę wylewów, 
• peret - porę cofania się wód - (pora kiełkowania i wzrostu) - zima, 
• szemu - porę suchą - porę zbioru - lato 

Każdy z miesięcy miał po 30 dni, cały rok liczył więc 360 dni. Miesiące nie miały początkowo własnych nazw, numerowano je według okresów: pierwszy (miesiąc) achet (okresu achet), drugi szemu, trzeci peret. Miesiące dzieliły się na dekady (miesiąc miał ich 3, okres – 12, rok – 36). Z czasem nadano im nazwy, poczynając od pierwszego miesiąca pierwszego okresu.

Co ciekawe, w Starożytnym Egipcie tydzień trwał 10 dni, miesiąc liczył 3 tygodnie, a rok posiadał dodatkowe 5 dni, których termin ustalany był przez faraona.

Osiągnięcia starożytnych egipcjan

Cywilizacja tego obszaru odegrała ważną rolę w dziejach ludzkości. Dokonali osiągnięć w wielu dziedzinach, m. in. w:

• medycynie - Większość przypisywanych Grekom osiągnięć medycyny ma korzenie egipskie. Lekarz musiał trzymać się ściśle określonych procedur, jeśli pacjent zmarł, a lekarzowi udowodniono odstępstwo od instrukcji mógł stracić rękę, albo zapłacić za błąd życiem. Takie podejście powodowało, że lekarze bali się eksperymentować i unowocześniać przekazywane od lat instrukcje. Medycyna więc nie rozwijała się należycie, a lekarze kształceni byli głównie w świątyniach. 
• matematyki - Najstarszym odkrytym egipskim tekstem matematycznym jest tzw. papirus moskiewski, pochodzący ze starożytnego Egiptu z okresu Średniego Państwa, datowany 2000 p.n.e.–1800 p.n.e. Jak wiele starożytnych tekstów matematycznych skupia się na czymś, co dziś nazwalibyśmy "zadaniami z treścią" i miał zapewne służyć rozrywce.Papirus Matematyczny Rhinda (ok. 1650 p.n.e.) to kolejny ważny egipski tekst matematyczny, podręcznik arytmetyki i geometrii. Oprócz metod przeprowadzania mnożenia, dzielenia i działań na ułamkach, zawiera również dowody posiadania przez Egipcjan szerszej wiedzy matematycznej, w szczególności znajomość liczb pierwszych, liczb złożonych, średnich arytmetycznej, geometrycznej i harmonicznej, uproszczonej wersjisita Eratostenesa i liczb doskonałych (w szczególności dla liczby 6). Pokazuje również metodę rozwiązywania równań liniowych oraz szeregów arytmetycznych i geometrycznych.Papirus Rhinda sugeruje również znajomość pierwocin geometrii analitycznej. Znajdują się w nim bowiem: 
• metoda obliczenia liczby π z dokładnością lepszą niż 1%, 
• próba kwadratury koła 
• najstarsze znane użycie kotangensa.
  
  Z papirusu berlińskiego (ok. 1300 p.n.e.) wynika, że starożytni Egipcjanie potrafili rozwiązywać równania kwadratowe.

        Rozwój nauki w starożytnym Egipcie umożliwił ludziom dłuższe życie i kształcenie się.
                     

                         

http://techpedia.pl/wiedza/4591
http://pl.m.wikipedia.org/wiki/Kalendarz_egipski
http://pl.wikipedia.org/wiki/Staro%C5%BCytny_Egipt
http://historia.na6.pl/osiagniecia_cywilizacyjne_starozytego_egiptu
http://odkrywcy.pl/gid,15210704,page,7,title,Nieznane-kalendarze,galeriazdjecie.html?smg4sticaid=6138d1
http://pl.wikipedia.org/wiki/Kamie%C5%84_z_Rosetty